Mały mistrz słowa

Mały mistrz słowa, czyli jak rozpoznać i wspierać predyspozycje językowe dziecka

O potencjalnych uzdolnieniach językowych można mówić, gdy dziecko już od wczesnych lat wykazuje zainteresowanie słowem. Jeśli uwielbia słuchać bajek i rozmawiać z opiekunami, posługuje się bogatym słownictwem, chętnie tworzy opowiadania pełne szczegółów i często zaskakującymi zakończeniami, to znak, że rozwija swoje umiejętności językowe. Fascynacja literami, wyprzedzanie rówieśników w czytaniu i pisaniu, a także chęć sięgania po książki – zarówno dla przyjemności, jak i w celu zdobywania wiedzy – to kolejne pozytywne oznaki.

Niekończące się pytania, łatwość zapamiętywania miejsc i zdarzeń świadczą o rozwiniętej inteligencji językowej. Warto, aby rodzice stworzyli sprzyjające warunki, w których te predyspozycje będą mogły się rozwijać. Uważny opiekun zauważy, które zabawy dziecko wybiera najchętniej, i dostrzeże entuzjazm, z jakim je wykonuje.

Istnieje wiele prostych zabaw, które mogą wspierać talent językowy malucha, i nie wymagają one specjalistycznych materiałów ani dużego nakładu czasu. Można je wprowadzać podczas codziennych aktywności – w drodze do przedszkola, na spacerze czy w samochodzie.

Z uzdolnionym językowo dzieckiem można bawić się w:

1. Poszukiwanie rymów – znajdowanie słów, które rymują się do wybranego wyrazu.
2. Podawanie słów z tą samą sylabą – na przemian wymieniamy słowa zaczynające się na tę samą sylabę.
3. Łańcuszek wyrazowy – każdy nowy wyraz zaczyna się od ostatniej głoski poprzedniego.
4. Tworzenie zdań z wyrazami na tę samą głoskę*– na przykład „Pewna pani pod parasolem poszła pospacerować po piaszczystej plaży.”
5. Wymyślanie śmiesznych słów – tworzymy nieistniejące wyrazy i zastanawiamy się, co mogłyby oznaczać.

Dla starszych dzieci ciekawe będą także ćwiczenia słownikowe, takie jak:

– Wyszukiwanie synonimów i antonimów.
– Dobieranie słów do podanego tematu.
– Ustalanie, które słowo nie pasuje do reszty w podanej sekwencji.

Aby wspierać rozwój talentu lingwistycznego, warto także:

– Rozmawiać z dzieckiem pełnymi, poprawnie zbudowanymi zdaniami.
– Angażować się w codzienne rozmowy, pozwalając dziecku zadawać pytania i dzielić się swoimi myślami.
– Wprowadzać je w świat poezji i literatury, korzystając z nagrań profesjonalnych artystów.
– Regularnie głośno czytać książki, co może przerodzić się w wspólne czytanie.
– Zapiszcie dziecko do biblioteki, aby wspólnie odkrywać nowe książki i gatunki literackie.

Wspólne przygotowanie nagrania z opowiadaniem czy wierszem może być piękną pamiątką, a także wyjątkowym prezentem dla bliskich.

Dziecko z talentem językowym ma przed sobą wiele możliwości – zarówno w szkole, jak i w dorosłym życiu. Droga do kariery pisarza, poety czy dziennikarza stoi przed nim otworem.

Alicja Dorozińska – specjalistka ds. dydaktyki i wychowania w Przedszkolach Ciuchcia Puch Puch, absolwentka Akademii Pedagogiki Specjalnej, doświadczony nauczyciel wychowania przedszkolnego oraz licencjonowany specjalista glottodydaktyki i dziecięcej matematyki.